Amaç: Bu araştırmanın amacı, Anadolu Üniversitesi, Dil ve Konuşma Terapisi Bölümü son sınıf öğrencilerinin (DKT) klinik uygulama dersleri kapsamında sundukları tele-terapi hizmetine ve tele-terapilerden hizmeti alan danışanların da aldıkları uygulamaya yönelik görüş ve memnuniyetlerinin belirlenmesidir.
Yöntem: Araştırmaya gelişimsel dil bozuklukları, konuşma sesi bozuklukları, akıcılık bozuklukları ve ses bozukluklarına yönelik tele-terapi hizmeti sağlayan 21-48 yaş aralığındaki 68 DKT adayı ve tele-terapi hizmeti alan 5-54 yaş aralığındaki 65 danışanların kendisi veya danışan yakını katılmıştır. Katılımcıların demografik bilgilerine ve tele-terapi hizmetlerine ilişkin görüşlerine yönelik veriler çevrimiçi anket formları aracılığıyla toplanmıştır.
Bulgular: DKT adaylarının %75’inin ve danışanların %95.4’ünün tele-terapi hizmetinden memnun kaldıklarını, danışanların %89.2’sinin tele-terapiyi başka kişilere tavsiye edeceklerini ve %78.5’inin ise tekrar tele-terapi alabileceklerini bildirdikleri görülmüştür. DKT adaylarının %64.7’sinin ve danışanların %72.3’ünün tele-terapide kullanılan materyalleri yeterli buldukları, DKT adaylarının ve danışanların birbirlerine ilişkin görüşlerinin ise olumlu yönde olduğu belirlenmiştir. Ki-kare analizi sonucunda, tele- terapide danışan yaşının önemli olduğuna, tele-terapide yapılan değerlendirmenin tanılama ve terapi programı hazırlamada yeterli olduğuna, çevrimiçi ortamdaki terapilerin yeterli olduğuna, teknoloji kullanma konusunda zorluk yaşanmadığına ve danışanların yüz yüze terapiden daha çok fayda sağlayacağına ilişkin maddelerde DKT adayları ve danışanların farklı görüşte oldukları sonucuna ulaşılmıştır. Bu bağlamda, DKT adaylarının belirtilen konularda danışanlara oranla daha çok olumsuz tutum içerisinde oldukları belirlenmiştir.
Sonuç: DKT adaylarının ve danışanların tele-terapi hizmetinden memnun kaldıkları görülmüştür. Özellikle pandemi döneminde; tele-terapi hizmetinin sağlık açısından güvenli oluşu, zaman tasarrufu, terapiye erişim kolaylığı sağlaması açısından öne çıktığı ancak teknolojik aksaklıklar, materyal hazırlama süresinin uzunluğu, danışanla temasın olmaması ve çocuk danışanları ekran başında tutmakta zorlanma gibi konularda sorunlara neden olabildiği tespit edilmiştir. Olumsuz durumlar bildirilmiş olmasına rağmen pandemi gibi yüz yüze terapiyi imkânsız kılabilecek koşullarda hem DKT adaylarının hem de danışanların tele-terapi hizmetlerine yönelik görüşlerinin olumlu olduğunu söylemek mümkündür. Ayrıca, mevcut araştırma bulgularından yola çıkarak tele-terapinin pandemi sonrasında da DKT hizmetlerinde önemli bir yere sahip olacağı ve ilerleyen zamanlarda yaygınlaşabileceği düşünülmektedir.
Anahtar Kelimeler
tele-terapi, dil ve konuşma terapisi, danışan-terapist memnuniyeti
Referanslar
Alpüran-Kocabıyık, N. A., & Demirci, H. (2021). Dil ve Konuşma Terapistlerinin Tele-terapi Uygulamalarıyla İlgili Görüşlerinin ve Değişime Hazır Olma Düzeylerinin İncelenmesi. Dil Konuşma ve Yutma Araştırmaları Dergisi, 4(2), 159-191.
ASHA-American Speech-Language-Hearing Association. Telepractice (Practice Portal), 2020. https://www.asha.org/siteassets/surveys/2021-slp-hc-survey-practice-issues.pdf adresinden alınmıştır. Erişim tarihi: 30.07.2022.
ASHA-American Speech-Language-Hearing Association. Telepractice (Practice Portal), 2020.https://www.asha.org/Practice-Portal/Professional-Issues/Telepractice/ adresinden alınmıştır. Erişim tarihi 08.03.2021.
Bayati, B., & Ayatollahi, H. (2021) Speech therapists' perspectives about using tele-speech therapy: a qualitative study. Disabil Rehabil Assist Technol., 1-6. doi: 10.1080/17483107.2021.1900933.
Bolden III, W. (2022) Telehealth Across the Therapies: Examining the Impact of the COVID-19 Pandemic on Clinical Staff Working With Low Socioeconomic Status Populations. SIG 18 Telepractice, Volume 7, Issue,Pages: 1236- 1255
DKTD- Dil ve Konuşma Terapistleri Derneği (2020). Dil ve Konuşma Terapisinde Tele-Terapi Uygulama Kılavuzu. Nisan 2020. https://www.dktd.org/tr/dktd-tele-terapi-kilavuzu-a (Erişim Tarihi 08.03.2021).
Cangi, M.E (2015). Kronik kekemelikte tele-terapinin etkililiğinin kontrollü incelenmesi: Karma yöntem araştırması. Yayınlanmamış doktora tezi. Anadolu Üniversitesi, Sağlık bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
Cangi, E., & Toğram, B. (2020). Stuttering therapy through telepractice in Turkey: A mixed method study. Journal of Fluency Disorders. 66. https://doi.org/10.1016/j.jfludis.2020.105793.
Cangi, M. E., Yaşa, I. C., 7 Işıldar, A. (2021). Preferences of speech ve language therapists for telepractice in the COVID- 19 pandemic and factors affecting their acceptance of the delivery model. The European Research Journal, 7 (6), 645-657.
Chaudhary, T., Kanodia, A., Verma, H., Singh, A. C., Mishra, K. A., & Sikka, K. (2021). A pilot study comparing teletherapy with the conventional face-to-face therapy for speech-language disorders. Indian Journal of Otolaryngoly Head Neck Surgery, 73(3), 366-370. https://doi.org/10.1007/s12070-021-02647-0