586 Türkçe Sözcüğün İmgelenebilirlik, Tanıdıklık ve Öznel Edinim Yaşı Norm Degerleri

Semra Selvi Balo İlknur Maviş Aylin Müge Tunçer
Özet

Amaç: Gösterilen bir nesne veya eylem resmini adlandırmak bazı temel bilişsel süreçleri gerektirir. Bu süreçler, resim ve sözcüklere ait görsel karmaşıklık, imgelenebilirlik, imgelem uyumu, sözcük sıklığı, tanıdıklık, ad uyumu ve edinim yaşı gibi psikodilbilimsel özelliklerden etkilenebilir. Bu çalışmanın amacı, sözcüklere ait psikodilbilimsel değişkenlerden imgelenebilirlik, tanıdıklık ve öznel edinim yaşına yönelik 586 Türkçe sözcük için normatif verilerden oluşan psikodilbilimsel veritabanı sağlamaktır. Yöntem: İki yüz altı katılımcı 586 sözcüğün imgelenebilirlik, tanıdıklık/aşinalık, öznel edinim yaşı değerlerinin belirlenmesinde yer almıştır. Elde edilen veriler ışığında sözcüklerin imgelenebilirlik, tanıdıklık, öznel edinim yaşı değerleri belirlenmiş ve bu değişkenler arasındaki ilişkiler Spearman sıra korelasyon testi ile analiz edilmiştir. Bulgular: Yapılan analizler sonucunda 586 isim ve eylemin ortalama imgelenebilirlik, tanıdıklık/aşinalık, öznel edinim yaşı değerleri belirlenmiştir. İmgelenebilirlik değeri arttıkça, tanıdıklık değerinin de arttığı; diğer taraftan edinim yaşı arttığında hem imgelenebilirlik hem de tanıdıklık değerlerinin azaldığı görülmüştür. Sonuç: Çalışmadan elde edilen bulgular, daha erken edinilen sözcüklerin, zihinde daha kolay imgelemler yarattığını ve bu sözcüklerin daha geç öğrenilen sözcüklerden daha tanıdık olduğunu ortaya koymaktadır. Bu çalışma ile elde edilen veriler dil ve konuşma terapistlerine, dilbilimcilere ve ilgili alanda çalışan araştırmacılara önemli avantajlar sunmaktadır. 


Anahtar Kelimeler

imgelenebilirlik, tanıdıklık, öznel edinim yaşı, psikodilbilimsel veritabanı, norm


Referanslar

Acar, E. A., Zeyrek, D., Kurfalı, M., ve Bozşahin, C. (2016). A Turkish database for psycholinguistic studies based on frequency, age of acquisition, and imageability. Proceedings of the Tenth International Conference on Language Resources and Evaluation (LREC'16). 

Aksan, Y., Aksan, M., Koltuksuz, A., Sezer, T., Mersinli, Ü., Demirhan, U. U., Yılmazer, H., Atasoy, G., Öz, S., Yıldız, İ., ve Kurtoğlu, Ö. (2012). Construction of the Turkish National Corpus (TNC). Proceedings of the Eighth International Conference on Language Resources and Evaluation (LREC’12). 

Alario, F. X. & Ferrand, L. (1999). A set of 400 pictures standardized for French: Norms for name agreement, image agreement, familiarity, visual complexity, image variability, and age of acquisition. Behavior Research Methods, 31(3), 531-552. 

Alario, F. X., Ferrand, L., Laganaro, M., New, B., Frauenfelder, U. H., ve Segui, J. (2004). Predictors of picture naming speed. Behavior Research Methods, 36(1), 140-155. 

Altarriba, J., Bauer, L. M., ve Benvenuto, C. (1999). Concreteness, context availability, and imageability ratings and word associations for abstract, concrete, and emotion words. Behavior Research Methods, Instruments, & Computers, 31, 578-602. 

Álvarez, B. & Cuetos, F. (2007). Objective age of acquisition norms for a set of 328 words in Spanish. Behavior Research Methods, 39, 377-383. 

Barry, C., Morrison, C. M., ve Ellis A. W. (1997). Naming the Snodgrass and Vanderwart pictures: Effects of age of acquisition, frequency, and name agreement. The Quarterly Journal of Experimental Psychology Section A, 50(3), 560-585. 

Bastiaanse, R., Wieling, M., ve Wolthuis, N. (2015). The role of frequency in the retrieval of nouns and verbs in aphasia. Aphasiology. 11, 1221-1239. 

Bird, H., Franklin, S., ve Howard, D. (2001). Age of acquisition and imageability ratings for a large set of words, including verbs and function words. Behavior Research Methods, 33(1), 73-79. 

Blomberg, F. & Öberg, C. (2015). Swedish and English word ratings of imageability, familiarity and age of acquisition are highly correlated. Nordic Journal of Linguistics, 38(3), 351-364. 

Bonin, P., Chalard, M., Méot, A., ve Fayol, M. (2002). The determinants of spoken and written picture naming latencies. British Journal of Psychology, 93(1), 89–114.