Amaç:
Ülkemizde dil ve konuşma terapisi mesleğinin temelleri 1999 yılında Anadolu
Üniversitesi Dil ve Konuşma Bozuklukları Eğitim, Araştırma ve Uygulama
Merkezi’nin (DİLKOM) kuruluşu ile atılmıştır. Daha sonraki yıllarda açılan
bölümler ile ülkemizdeki dil ve konuşma terapistlerinin (DKT) sayısı hızla
artmıştır. Bununla birlikte terapi ihtiyacı duyan kişilerin, DKT mesleği ile
ilgili bilgilerinin ve terapistlere ulaşma imkanlarının yeterli olmadığı
söylenebilir. Bu çalışma, toplumdaki bireylerin dil ve konuşma terapisi mesleği
hakkındaki farkındalık düzeylerini ortaya koymayı amaçlayan betimsel bir
araştırmadır. Yöntem: Çalışmada
katılımcıların farkındalık düzeylerini belirlemek amacıyla 31 maddeden oluşan
bir anket kullanılmıştır. Araştırmaya; Türkiye’nin çeşitli şehirlerinde yaşayan,
18-70+ yaş aralığında, 86 erkek ve 138 kadın katılmıştır. Katılımcıların ankete
vermiş oldukları cevaplar betimsel ve karşılaştırmalı istatistiksel yöntemler
kullanılarak analiz edilmiştir. Bulgular:
Farkındalık düzeyinin yaş, cinsiyet ve eğitim düzeyine göre farklılık gösterdiği;
genel olarak dil ve konuşma terapisi mesleğinin bilinirliğinin yüksek olmadığı
belirlenmiştir. Sonuç: Örneklem grubunda DKT bilinirliğinin
yüksek olmadığı ancak tamamen tanınmayan/bilinmeyen bir meslek olmadığı da
görülmektedir. Dil ve konuşma terapistlerinin; daha çok çocuk ve gençlerle
çalışan, ağırlıklı olarak kekemelik ve konuşma kaybı gibi sorunlarla ilgilenen
bir meslek grubu olarak algılandığı belirlenmiştir.
Anahtar Kelimeler
dil ve konuşma terapisi, mesleki farkındalık, yaş, cinsiyet, eğitim
Referanslar
American Speech Language
Hearing Assocıation, Scope of Practice in Speech Language Pathology , www.asha.org/NR/rdonlyres adresinden alınmıştır (Erişim tarihi:10.05.2018)
Breadner,
B. W., Warr-Leeper G. A. ve Husband, S. J. (1987). A study of public awareness of speech-language pathology: then and now.
Human Communication Canada, 11(2), 5-15.
Mahmoud,
H., Aljazi, A. ve Alkhamra, R. (2014). A study
of public awareness of speech-language pathology in Amman. College Student Journal, 48(3), 283-298.
Maviş, İ. ve Topbaş, S.
(2005). Dil ve Konuşma Bozukluklarında
2000-2004 Yılları Dilkom Vaka Profili, 2. Ulusal Dil ve Konuşma
Bozuklukları Kongresi Bildiri Kitabı, Ankara: Kök Yayıncılık
Konrot,
A. (1995) Okulöncesi eğitim kurumlarında
dil ve konuşma sorunlu çocuklar. Ya-Pa 7. Okulöncesi Eğitimi ve
Yaygınlaştırılması Semineri. İstanbul: Ya-Pa Yayıncılık
Konrot,
A. (2003) Okul Öncesi Dönemde Dil ve Konuşma Sorunları. S. Topbaş (Ed.), Çocukta Dil Ve Kavram Gelişimi içinde
(s.211-222). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları
Topbaş,
S. (1994). Dil ve konuşma sorunlu
çocukların sesbilgisel çözümleme yöntemi ile değerlendirilmesi ve konuşma
dillerindeki sesbilgisel özelliklerin betimlenmesi. Anadolu Üniversitesi
Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
Topbaş,
S., Konrot, A., Ege, P. (2002) Dil ve
konuşma terapistliği: Türkiye’de gelişmekte olan bir bilim dalı. Eskişehir:
Anadolu Üniversitesi Yayınları
Öge, Ö. (2004). İlköğretim 1. basamak dönemi çocuklarda dil ve konuşma bozukluklarının öğretmenlerden bilgi alma yoluyla belirlenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.