Amaç: Fonolojik bellek, gelen fonolojik bilginin kısa süreli depolanmasından ve sesletimin prova edilmesinden sorumludur. Bu çalışmanın ana amacı kekemeliği olan ve olmayan çocukların anlamsız sözcük tekrarlama performanslarını karşılaştırarak fonolojik belleklerinde fark olup olmadığını incelemektir. Ayrıca, kekemeliği olan çocukların anlamsız sözcükleri tekrarlarken yaptıkları takılmaların anlamsız sözcüklerin hece sayısına göre farklılık gösterip göstermediği ve kekemeliği olan çocukların doğal konuşma sırasındaki takılma sıklıkları ile anlamsız sözcükleri tekrarlamadaki performansları arasındaki ilişki de karşılaştırılmıştır. Yöntem: Yaşları 4-7 arasında değişen 12 kekemeliği olan ve 12 kekemeliği olmayan çocuğa Anlamsız Sözcük Tekrarı Testi (ASTT) uygulanmıştır. Kekemeliği olan ve olmayan grup yaş ve cinsiyet faktörlerine göre eşleştirilmiştir. Ayrıca çocukların herhangi bir dil bozukluğu olup olmadığını değerlendirmek amacıyla Türkçe Erken Dil Gelişim Testi (TEDİL), fonetik envanterlerinin tam olup olmadığını belirlemek amacıyla Türkçe Okul Çağı Dil Gelişimi Testi’nin (TODİL) Artikülasyon Alt Testi uygulanmıştır. Bulgular: Kekemeliği olan çocukların ASTT’de gösterdikleri anlamsız sözcük tekrarı performansının, genellikle daha hatalı olmakla birlikte, kekemeliği olmayan çocuklardan anlamlı derecede farklı olmadığı görülmektedir. Ayrıca kekemeliği olan çocukların anlamsız sözcükleri tekrar ederken yaptıkları takılmaların sayısında ASTT’deki sözcüklerin hece sayısına göre sistemli bir artış görülmemiştir. Son olarak kekemeliği olan çocukların doğal konuşma örneklerindeki takılma sıklıkları ile ASTT’de gösterdikleri performans arasında anlamlı bir ilişki bulunmamıştır. Sonuç: Kekemeliği olan çocukların anlamsız sözcük tekrar etme becerileri kekemeliği olmayan çocuklar ile karşılaştırıldığında anlamlı fark olmadığı görülmektedir. Bu konudaki çalışmalar iki grup arasındaki farkların küçük yaşlarda daha belirgin olabileceğini ve grupların dil ve diğer beceriler açısından da incelenmesi gerektiğine işaret etmektedir.
Anahtar Kelimeler
kekemelik, anlamsız sözcük tekrarı testi, çalışma belleği, fonolojik bellek
Referanslar
Anderson, J. D., Wagovich, S. A., ve Hall, N. E. (2006). Nonword repetition skills in young children who do and do not stutter. Journal of Fluency Disorders, 31(3), 177-199. https://doi.org/10.1016/j.jfludis.2006.05.001
Anderson, J. D., & Wagovich, S. A. (2010). Relationship among linguistic processing speed, phonological working memory, and attention in children who stutter. Journal of Fluency Disorders, 35, 216-234. https://doi.org/10.1016/j.jfludis.2010.04.003
Archibald, L. M. D., & Gathercole, S. E. (2007). Nonword repetition in specific language impairment: More than a phonological short-term memory deficit. Psychonomic Bulletin & Review, 14(5), 919-924. https://doi.org/10.3758/BF03194122
Aron, A., Aron, E., ve Coups, E. J. (2006). Statistic for psychology (4. basım., s. 22-23). Pearson Education International.
Baddeley, A. (2000). The episodic buffer: A new component of working memory? Trends in Cognitive Sciences, 4(11), 417-423. https://doi.org/10.1016/s1364-6613(00)01538-2
Baddeley, A. (2003a) Working memory and language: An overview. Journal of Communication Disorders, 36, 189-208. https://doi.org/10.1016/S0021-9924(03)00019-4
Baddeley, A. (2003b) Working Memory: Looking back and looking forward. Nature Reviews Neuroscience, 4, 829-838. https://doi.org/10.1038/nrn1201
Bajaj, A. (2007) Working memory involvement in stuttering: Exploring the evidence and research implications. Journal of Fluency Disorders, 32, 218-238. https://doi.org/10.1016/j.jfludis.2007.03.002
Bakhtiar, M., Ali., D. A. A., ve Sadegh, S. P. M. (2007). Nonword repetition ability of children who do and do not stutter and covert repair hypothesis. Indian Journal of Medical Sciences, 61, 462-470. https://doi.org/10.4103/0019-5359.33711
Bilge, A. (2011). Kekeme ve kekeme olmayan yetişkinlerin STROOP testi performanslarının karşılaştırılması. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Anadolu Üniversitesi.
Estes, K.G., Evans, J. L., ve Else-Quest, N. M. (2007). Differences in the nonword repetition performance of children with and without specific language impairment: A meta-analysis. Journal of Speech, Language and Hearing Research, 50, 177-195. https://doi.org/10.1044/1092-4388(2007/015)
Gathercole, S. E., & Baddeley, A. D. (1990). Phonological memory deficits in language disordered children: Is there a causal connection? Journal of Memory and Language, 29, 336-360. https://doi.org/10.1016/0749-596X(90)90004-J