Modifiye Lip Buzz Egzersizi Protokolünün Sağlıklı Yetişkinlerde Etkililiğinin İncelenmesi

Furkan Ali Irklı Elçin Tadıhan Özkan Elif Meryem Ünsal
Özet

Amaç: Yarı tıkalı ses yolu egzersizleri ses sistemini solunum, fonasyon ve rezonans gibi farklı düzeylerde kullanır. Yarı tıkalı ses yolu egzersizleri ses yolundaki göreli tıkanıklık ile glotis üstü ve ağız içi basıncı yükselterek kaynak filtre etkileşimini arttırır. Yarı tıkalı ses yolu egzersizleri ses kıvrımlarının çarpışma stresini en aza indirir ve solunum sistemini verimli olarak kullanılabilmeye olanak sağlar. Alan yazında yarı tıkalı ses yolu egzersizlerinin pek çok çeşidi bulunmaktadır. Bu çalışma yarı tıkalı ses yolu egzersizlerinden biri olan Lip Buzz Egzersizi temel alınarak oluşturulan Modifiye Lip Buzz Egzersizi Protokolü’nün herhangi bir ses bozukluğu yaşamayan ve profesyonel ses kullanıcısı olmayan bireylerde etkililiğini aerodinamik ve akustik olarak incelemeyi amaçlamaktadırYöntem: Çalışmaya 5 kadın 5 erkek olmak üzere toplam 10 gönüllü birey katılmıştır. Araştırmada tek grup ön test-son test modeli kullanılmıştır. Katılımcıların uzatılmış maksimum /s/, /z/ süreleri, s/z oranları, maksimum /ʌ/ fonasyon süresi ve akustik parametreleri (F0, jitter, shimmer, yumuşak fonasyon indeksi) egzersiz öncesinde egzersiz sonrasında olmak üzere iki kez ölçülmüştür. Katılımcıların egzersiz öncesi ve egzersiz sonrası fonasyon süreleri ve akustik parametreleri karşılaştırılmıştır. Ölçümlerden elde edilen veriler SPSS 22.0 paket programı kullanılarak Wilcoxon İşaretli Sıralar testi tekniği ile analiz edilmiştir. Bulgular: Uzatılmış maksimum /s/, /z/ süreleri ve Shimmer akustik parametresinde egzersiz öncesi ve sonrası arasında anlamlı bir farklılık bulunurken F0, Jitter, yumuşak fonasyon indeksi akustik parametreleri, s/z oranı ve maksimum /ʌfonasyon süresi egzersiz öncesi ve sonrası arasında anlamlı bir fark göstermemiştir. Sonuç: Modifiye Lip Buzz Egzersizi Protokolü solunum ve fonasyon sistemleri üzerinde olumlu etkiye sahiptir. Uzatılmış maksimum /s/, /z/ sürelerinde ve shimmer akustik parametresinde egzersiz öncesi ve sonrasında bulunan anlamlı fark katılımcıların Lip Buzz Egzersizinden fayda sağladığının göstergesidir.


Anahtar Kelimeler

yarı tıkalı ses yolu egzersizleri, lip buzz, akustik parametreler, s/z oranı, maksimum fonasyon süresi, ses kalitesi


Referanslar

Behrman, A., & Haskell, J. (2013). Exercises for voice therapy (2nd edition). Plural Publishing.

Bengisu, S., Topbaş, S., & Koçak, İ. (2008). Kas gerilimi disfonisi tip 1 hastalığı ile yumuşak fonasyon indeksi arasındaki ilişki ve ses terapisinin etkinliği. Kulak Burun Boğaz İhtisas Dergisi18(3), 131-138.

Bhuta, T., Patrick, L., & Garnett, J. D. (2004). Perceptual evaluation of voice quality and its correlation with acoustic measurements. Journal of Voice18(3), 299-304.

Calvache, C., Guzman, M., Bobadilla, M., & Bortnem, C. (2019). Variation on vocal economy after different semioccluded vocal tract exercises in subjects with normal voice and dysphonia. Journal of Voice.

Costa, B.C., Costa, L.H.C., Oliveira, G., & Behlau, M. (2011). Immediate effects of the phonation into a straw exercise. Brazillian Journal of Otorhinolaryngology. 77(4), 461-465.

da Silva Antonetti, A. E., Ribeiro, V. V., Moreira, P. A. M., Brasolotto, A. G., & Silverio, K. C. A. (2019). Voiced high-frequency oscillation and LaxVox: analysis of their immediate effects in subjects with healthy voice. Journal of Voice, 33(5), 808-e7.

Dargın, T.C. (2016). The impact of semi-occluded vocal tract exercises on vocal function in singers: straw phonation vs. lip trill. Yayınlanmış doktora tezi. Kansas Üniversitesi, Konuşma, Dil ve İşitme Bölümü.

de Almeida Ramos, L., & Cortes Gama, A. C. (2017). Effect of performance time of the semi occluded vocal tract exercises in dysphonic children. Journal of Voice. 31 (3), 329-335.

De Oliveira Lemos, I., da Cunha Pereira, G., Druck SantAnna, G., & Cassol, M. (2017). Effects of a voice therapy program for patients with muscle tension dysphonia. Folia Phoniatrica et Logopaedica, 69(5-6), 239245.

Demirhan, E., Ünsal, E. M., Yılmaz, C., & Ertan, E. (2016). Acoustic voice analysis of young Turkish speakers. Journal of Voice, 30(3), 378-e21.