Giriş: Duygu
düzenleme becerisi duyguların farkında olmak ve duyguları uygun bir şekilde
kullanabilmektir. Bu süreç duygusal tepkileri ortamın koşullarına uyum
gösterecek şekilde gözleme, değerlendirme ve değiştirebilme becerisini
içermektedir. Uluslararası alan yazında kekemeliği olan çocukların duygu
düzenleme becerilerinde birtakım güçlükler yaşadığını gösteren araştırmalar
mevcuttur. Bu çalışmanın amacı okul
çağında kekemeliği olan ve olmayan çocukların duygu düzenleme becerilerinin
karşılaştırılmasıdır. Yöntem:
Araştırmanın çalışma grubu, 6-12 yaş aralığındaki kekemeliği olan (n=25) ve
olmayan (n=25) toplam 50 çocuk ve bu çocukların ebeveynlerinden oluşmaktadır. Araştırmada
veri toplama aracı olarak 6-12 yaş grubundaki çocukların duygu düzenleme
becerilerini değerlendirmek amacıyla geliştirilmiş ve sonrasında Türkçeye uyarlanmış
Duygu Ayarlama Ölçeği (Emotion Regulation Checklist) ve kişisel bilgi formu
kullanılmıştır. Veri toplama araçlarından kişisel bilgi formu uzman dil konuşma
terapistleri tarafından doldurulmuştur.
Duygu Ayarlama Ölçeği ise her katılımcının ebeveyni tarafından
doldurulmuştur. Araştırmada, bu ölçeğin “Değişkenlik/ Olumsuzluk” ve “Duygu
Ayarlama” alt-boyutları ve bu alt-boyutların toplam skorundan elde edilen “Bütünleşik
Duygu Ayarlama” skoru kullanılmıştır. Elde edilen veriler SPSS 21.0 paket
programı kullanılarak Mann Whitney-U Testi ile analiz edilmiştir. Bulgular: Kekemeliği olan ve olmayan
grupların kullanılan ölçeğin alt boyutları olan “Değişkenlik/ Olumsuzluk” ve
“Duygu Ayarlama” skorları bakımından anlamlı düzeyde farklılaştığı görülmüştür.
Bunun yanında; gruplar “Bütünleşik Duygu Ayarlama” skorları bakımından anlamlı
düzeyde farklılaşmaktadır. Sonuç ve Tartışma: Kekemeliği olan
gruptaki çocukların duygu düzenleme becerileri kekemeliği olmayan gruptaki
çocuklardan anlamlı düzeyde düşüktür. Kekemeliği olan çocuklara yönelik
değerlendirilme ve terapi sürecinde; dil ve konuşma terapistlerinin duygu
düzenleme becerilerini göz önünde bulundurarak gerekli yönlendirmeleri yapması,
çevresel ve terapiye yönelik düzenlemelerde bulunması önemli görülmektedir.
Anahtar Kelimeler
Kekemelik, akıcılık bozukluğu, duygu düzenleme, okul çağı dönemi, çocuklar
Referanslar
Arnold, H. S., Conture E. G., Key, A.P.F., &
Walden, T. (2011). Emotional reactivity, regulation and childhood stuttering: A
behavioral and electrophysiological study. Journal
of Communication Disorders, 44, 276-293.
Aydın-Uysal, A., & Özdemir, S. (2019). Temperamental characteristics of children
who stutter and children who recovered stuttering spontaneously, Türkiye Klinikleri, 4(2), 117-131.
Cicchetti, D., Ganiban, J., & Barnett, D. (1991).
Contributions from the study of high-risk populations to understanding the
development of emotion regulation. Garber, J. & Dodge, K. A. (Eds.). The development of emotion regulation and
dysregulation (s.s. 15-48). New York:
Cambridge University Press.
Conture, E. G., Walden,
T. A.,
Arnold, H. S., Graham, C.
G., Hartfield,
K. N.,
&
Karrass, J. (2006). A communication-emotional model of
stuttering, Current Issues in Stuttering
Research and Practice içinde A. Bernstein Ratner, J. Tetnowski (Ed.) New
York: Psychology Press.
Eisenberg, N., Fabes, R. A., Guthrie, I. K., &
Reiser, M. (2000). Dispositional emotionality and regulation: Their role in
predicting quality of social functioning. Journal
of Personality and Social Psychology, 78, 136-157.
Evangelos, F., Marioeleni, A., & Charalampos, S.
(2014). Children with stuttering at school. Journal of Human and Social
Science Research, 5(1), 01-07.
Fritz, C. O., Morris, P. E., & Richler, J. J.
(2012). Effect size estimates: Current use, calculations, and interpretation. Journal of Experimental Psychology: General,
141(1), 2-18.
Grolnick, W. S., McMenamy, J. M., & Kurowski, C.
O. (2003). Emotional self regulation in infancy and toodlerhood. L. Balter & C. S. Tamis- LeMonda (Ed). Child Psychology: A Handbook of Contemporary
Issues içinde New York: Psychology Press.
Gross, J. J. (2002). Emotion regulation: Affective,
cognitive, and social consequences. Psychophysiology,
39, 281-291.
Guitar, B. (2006). Stuttering:
An Integrated Approach to Its Nature and Treatment. Baltimore: Lippincott
Williams and Wilkins.
John, O. P., & Gross, J. J. (2004). Healthy and
unhealthy emotion regulation: Personality processes, individual differences,
and life span development. Journal of
Personality, 72, 1301-1333.
Johnson, K., Walden, T., Conture, E., & Karrass,
J. (2010). Spontaneous regulation of emotions in preschool children who
stutter: Preliminary findings, Journal of
Speech Language and Hearing Research, 53, 1-18.
Kapçı, E., Uslu, R., Akgün, E., & Acer, D. (2009).
İlköğretim çağı çocuklarında duygu ayarlama: Bir ölçek uyarlama çalışması ve
duygu ayarlama ile ilgili etmenlerin belirlenmesi. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, 16 (1), 13-20.
Karrass, J., Walden, T. A., Conture, E. G., Graham, C.
G., Arnold, H. S., Hartfield, K. N., & Schwenk, K. A.
(2006). Relation of emotional reactivity and regulation
to childhood stuttering, Journal of
Communication Disorders, 39, 402-423.
Konrot, A. (2003).
Okul öncesi dönemde dil ve konuşma sorunları. S. Topbaş (Ed.), Çocukta Dil ve Kavram
Gelişimi içinde (s. 211-222).
Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.