Okul Çağı Döneminde Kekemeliği Olan ve Olmayan Çocukların Duygu Düzenleme Becerilerinin Karşılaştırılması Ön Bulgular

Şükriye Kayhan Aktürk Elif Meryem Ünsal
Özet

Giriş: Duygu düzenleme becerisi duyguların farkında olmak ve duyguları uygun bir şekilde kullanabilmektir. Bu süreç duygusal tepkileri ortamın koşullarına uyum gösterecek şekilde gözleme, değerlendirme ve değiştirebilme becerisini içermektedir. Uluslararası alan yazında kekemeliği olan çocukların duygu düzenleme becerilerinde birtakım güçlükler yaşadığını gösteren araştırmalar mevcuttur. Bu çalışmanın amacı okul çağında kekemeliği olan ve olmayan çocukların duygu düzenleme becerilerinin karşılaştırılmasıdır. Yöntem: Araştırmanın çalışma grubu, 6-12 yaş aralığındaki kekemeliği olan (n=25) ve olmayan (n=25) toplam 50 çocuk ve bu çocukların ebeveynlerinden oluşmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak 6-12 yaş grubundaki çocukların duygu düzenleme becerilerini değerlendirmek amacıyla geliştirilmiş ve sonrasında Türkçeye uyarlanmış Duygu Ayarlama Ölçeği (Emotion Regulation Checklist) ve kişisel bilgi formu kullanılmıştır. Veri toplama araçlarından kişisel bilgi formu uzman dil konuşma terapistleri tarafından doldurulmuştur.  Duygu Ayarlama Ölçeği ise her katılımcının ebeveyni tarafından doldurulmuştur. Araştırmada, bu ölçeğin “Değişkenlik/ Olumsuzluk” ve “Duygu Ayarlama” alt-boyutları ve bu alt-boyutların toplam skorundan elde edilen “Bütünleşik Duygu Ayarlama” skoru kullanılmıştır. Elde edilen veriler SPSS 21.0 paket programı kullanılarak Mann Whitney-U Testi ile analiz edilmiştir. Bulgular: Kekemeliği olan ve olmayan grupların kullanılan ölçeğin alt boyutları olan “Değişkenlik/ Olumsuzluk” ve “Duygu Ayarlama” skorları bakımından anlamlı düzeyde farklılaştığı görülmüştür. Bunun yanında; gruplar “Bütünleşik Duygu Ayarlama” skorları bakımından anlamlı düzeyde farklılaşmaktadır.  Sonuç ve Tartışma: Kekemeliği olan gruptaki çocukların duygu düzenleme becerileri kekemeliği olmayan gruptaki çocuklardan anlamlı düzeyde düşüktür. Kekemeliği olan çocuklara yönelik değerlendirilme ve terapi sürecinde; dil ve konuşma terapistlerinin duygu düzenleme becerilerini göz önünde bulundurarak gerekli yönlendirmeleri yapması, çevresel ve terapiye yönelik düzenlemelerde bulunması önemli görülmektedir.


Anahtar Kelimeler

Kekemelik, akıcılık bozukluğu, duygu düzenleme, okul çağı dönemi, çocuklar


Referanslar

Arnold, H. S., Conture E. G., Key, A.P.F., & Walden, T. (2011). Emotional reactivity, regulation and childhood stuttering: A behavioral and electrophysiological study. Journal of Communication Disorders, 44, 276-293.

Aydın-Uysal, A., & Özdemir, S. (2019). Temperamental characteristics of children who stutter and children who recovered stuttering spontaneously, Türkiye Klinikleri, 4(2), 117-131.

Cicchetti, D., Ganiban, J., & Barnett, D. (1991). Contributions from the study of high-risk populations to understanding the development of emotion regulation. Garber, J. & Dodge, K. A. (Eds.). The development of emotion regulation and dysregulation (s.s. 15-48). New York: Cambridge University Press.

Conture,     E.     G.,     Walden,     T.     A.,     Arnold,     H.     S.,     Graham,     C.     G.,     Hartfield,     K.     N.,     &

Karrass, J. (2006). A communication-emotional model of stuttering, Current Issues in Stuttering Research and Practice içinde A. Bernstein Ratner, J. Tetnowski (Ed.) New York: Psychology Press.

Eisenberg, N., Fabes, R. A., Guthrie, I. K., & Reiser, M. (2000). Dispositional emotionality and regulation: Their role in predicting quality of social functioning. Journal of Personality and Social Psychology, 78, 136-157.

Evangelos, F., Marioeleni, A., & Charalampos, S. (2014). Children with stuttering at school. Journal of Human and Social Science Research, 5(1), 01-07.

Fritz, C. O., Morris, P. E., & Richler, J. J. (2012). Effect size estimates: Current use, calculations, and interpretation. Journal of Experimental Psychology: General, 141(1), 2-18.

Grolnick, W. S., McMenamy, J. M., & Kurowski, C. O. (2003). Emotional self regulation in infancy and toodlerhood.  L. Balter & C. S. Tamis- LeMonda (Ed). Child Psychology: A Handbook of Contemporary Issues içinde New York: Psychology Press.

Gross, J. J. (2002). Emotion regulation: Affective, cognitive, and social consequences. Psychophysiology, 39, 281-291.

Guitar, B. (2006). Stuttering: An Integrated Approach to Its Nature and Treatment. Baltimore: Lippincott Williams and Wilkins.

John, O. P., & Gross, J. J. (2004). Healthy and unhealthy emotion regulation: Personality processes, individual differences, and life span development. Journal of Personality, 72, 1301-1333.

Johnson, K., Walden, T., Conture, E., & Karrass, J. (2010). Spontaneous regulation of emotions in preschool children who stutter: Preliminary findings, Journal of Speech Language and Hearing Research, 53, 1-18. 

Kapçı, E., Uslu, R., Akgün, E., & Acer, D. (2009). İlköğretim çağı çocuklarında duygu ayarlama: Bir ölçek uyarlama çalışması ve duygu ayarlama ile ilgili etmenlerin belirlenmesi. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, 16 (1), 13-20.

Karrass, J., Walden, T. A., Conture, E. G., Graham, C. G., Arnold, H. S., Hartfield, K. N., & Schwenk, K. A.

(2006). Relation of emotional reactivity and regulation to childhood stuttering, Journal of Communication Disorders, 39, 402-423.

Konrot, A. (2003).  Okul öncesi dönemde dil ve konuşma sorunları.  S. Topbaş (Ed.), Çocukta Dil ve Kavram

Gelişimi içinde (s. 211-222).  Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.